OŚWIADCZENIE
Gminy Wola Uhruska w sprawie
Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki

Po zakończeniu X-tej edycji Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki chcielibyśmy dokonać podsumowania naszych starań o utworzenie w tym miejscu stałego przejścia granicznego.
7 sierpnia 2010 r. po raz pierwszy Samorząd Gminy Wola Uhruska wspólnie z Powiatem Włodawskim i Rejonem Szackim przy udziale Fundacji Kultury Duchowej Pogranicza w Lublinie w tym właśnie miejscu zorganizował Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki, których jednym z głównych celów była promocja tej lokalizacji na utworzenie stałego przejścia granicznego. Pomysł jego utworzenia zrodził się jeszcze w latach 90-tych XX w., a pierwsze porozumienie pomiędzy Samorządem Gminy Wola Uhruska i Rejonem Szackim w tej sprawie zostało podpisane 3 lipca 1998 r. Porozumienie dotyczyło wspólnych działań po obu stronach granicy wspierających budowę przejścia.
W ciągu ostatnich 20 lat w tej sprawie pisaliśmy pisma i apele do Prezydentów i Premierów Rzeczpospolitej Polskiej oraz Ukrainy, do Ministra Spraw Zagranicznych, Ministra Spraw Wewnętrznych, Wojewody Lubelskiego i Gubernatora Obwodu Wołyńskiego, do Posłów i Senatorów Rzeczpospolitej Polskiej oraz do Marszałka Województwa Lubelskiego. Efektem naszych starań było wpisanie tego przedsięwzięcia do Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006-2020 oraz do ukraińskiego Wieloletniego Programu Zagospodarowania Granicy Państwowej. Czekając na realizację tych planów zorganizowaliśmy przy udziale i przychylności instytucji państwowych już po raz 10-ty odprawę graniczną poza czynnym przejściem granicznym pozwalającą na przekraczanie granicy polsko-ukraińskiej i poznawanie uroków Polesia, Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego oraz Szackiego. W ramach Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki w ciągu 42 dni funkcjonowania tego przejścia dokonano 300 169 odpraw granicznych, co daje średnią 597 odpraw na godzinę. Dla porównania średnia liczba odpraw na godzinę na przejściu drogowym w Dorohusku wyniosła w czerwcu 2019 r. – 366.
W roku bieżącym padł kolejny rekord – w ciągu 3 dni dokonano 32 386 odpraw granicznych, co daje rekordową średnią 10 795 odpraw dziennie oraz rekordową średnią wynoszącą 875 odpraw na godzinę.
Oprócz samej odprawy w ramach Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki zorganizowanych zostało z wieloma podmiotami samorządowymi, pozarządowymi oraz prywatnymi szereg wydarzeń towarzyszących, takich jak transgraniczne Biegi Polesie, Poleskie Fora Gospodarcze, Manewry BUG 2011, międzynarodowe konferencje „Nasze Polesie, Nasz Bug”, Festyny i Jarmarki Nadbużańskie, zawody wędkarskie, spływy kajakowe Bugiem i rajdy rowerowe.
Niestety, mimo wielu starań, konkretna decyzja w sprawie utworzenia przejścia granicznego Zbereże-Adamczuki do tej pory nie zapadła. Dlatego też uznaliśmy, że nadszedł najwyższy czas na zmiany. Skoro więc Europejskie Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki, pomimo bardzo wielkiego zainteresowania, nie przyczyniły się do decyzji o utworzeniu przejścia granicznego, postanowiliśmy w roku bieżącym zorganizować je po raz ostatni. Mamy nadzieję, że organizacja po raz ostatni Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki wzbudzi większą refleksję aniżeli ich powielanie w kolejnych latach.
Być może echo to z upływem czasu będzie coraz słabsze, ale z pewnością nikt nie będzie mógł powiedzieć, że w tym miejscu przejście graniczne jest nikomu niepotrzebne. W naszej ocenie jest ono o wiele bardziej potrzebne niż niektóre z przejść ostatnio tworzonych. Wyrażamy nadzieję, że wcześniej, czy później w tym miejscu przejście drogowe powstanie, bo taką potrzebę również wyrażają tysiące osób zainteresowanych przekraczaniem polsko-ukraińskiej granicy w tym miejscu, aby obcować z przyrodą Polesia i korzystać z oferty turystycznej Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego z jez. Białym oraz Pojezierza Szackiego z jez. Świtaź na czele. Jesteśmy przekonani, że jest możliwe znalezienie takich rozwiązań technicznych, budowlanych i technologicznych, które pozwolą pogodzić budowę mostu oraz infrastruktury granicznej z uwarunkowaniami środowiskowymi i przyrodniczymi tego jakże cennego obszaru, ustanowionego przez UNESCO Międzynarodowym Rezerwatem Biosfery „Polesie Zachodnie”.
Zaprzestając organizacji Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adaczmuki nie chcielibyśmy pozostawiać tych tysięcy osób bez innych, alternatywnych propozycji, dlatego też wystąpimy do właściwych instytucji i służb państwowych z prośbą o umożliwienie łatwiejszego przekraczania granicy polsko-ukraińskiej rowerzystom na przejściu granicznym w Dorohusku, a jeśli to będzie możliwe również o umożliwienie uruchomienia ruchu pieszego na tym przejściu.
Chcielibyśmy również w tym miejscu gorąco podziękować wszystkim służbom, instytucjom, samorządom i organizacjom pozarządowym, dzięki którym możliwe było zorganizowanie wszystkich, a w tym 10 edycji Europejskich Dni Dobrosąsiedztwa Zbereże-Adamczuki. Nie sposób wymienić wszystkich instytucji i organizacji, ale niech nam będzie wolno szczególne słowa podziękowania skierować do Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie i jego placówek w Zbereżu i w Woli Uhruskiej, Administracji Skarbowej w Lublinie z Urzędem Celno-Skarbowym w Białej Podlaskiej, do służb granicznych Ukrainy, do 1 Batalionu Drogowo-Mostowego w Dęblinie, Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Lublinie, Państwowej Straży Pożarnej i Policji, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w Lublinie, do Fundacji Kultury Duchowej Pogranicza w Lublinie Wspólnoty Gruntowej Wsi Zbereże, Instytutu Studiów Migracyjnych w Gliwicach, Jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej z Woli Uhruskiej, Uhruska, Siedliszcza, Piask i Zbereża oraz mediom, które corocznie przekazywały informacje o tym przedsięwzięciu. Dziękujemy również wszystkim pozostałym Organizacjom i Osobom, które wspierały organizację tej imprezy.

Z poważaniem
Wójt Gminy Wola Uhruska
/-/ Jan Łukasik

Wola Uhruska, 12 sierpnia 2019 r.